2016 Asgari Ücret Artışının Ücretler, İstihdam ve Kayıt Dışılık Üzerindeki Etkileri – Hasan Tekgüç, Enes Işık, Özgür Orhangazi


Neoklasik iktisat teorisinde tüm piyasalar gibi işgücü piyasalarının da fiyat hareketleriyle dengeye geldiği ileri sürülmektedir. İşgücü arzı ve talebi marjinal fayda ve marjinal verimlilik tarafından belirlenmekte ve işgücünün fiyatı olan reel ücretin hareketleri arz ve talebi eşitlemektedir. Böylelikle gelinen denge noktasında geçici nedenlerden oluşabilecek işsizlik dışında işsizlik ortadan kalkmakta ve ekonomi tam istihdama ulaşmaktadır. Bu modele göre, eğer ki işgücü piyasalarında denge sağlanamamış ve çalışmak istediği halde iş bulamayan insanlar mevcutsa bu durum işgücü piyasalarının tam bir serbestlikle çalışmasının önünde birtakım engeller olduğunu gösterir. Reel ücretlerin bu piyasayı dengeye getirecek seviyeye düşmesini engelleyen asgari ücret düzenlemeleri bunun bir örneği olarak birçok ders kitabında gösterilir. Buna göre asgari ücretin işgücü piyasalarının dengeye geldiği reel ücret seviyesinin üzerinde belirlenmesi, bu seviyede çalışmak isteyenlerin sayısında ve dolayısıyla emek arzında bir artışa yol açmakta; ancak bu seviyede emek talebi tersi yönde azalmakta, dolayısıyla işsizlik ortaya çıkmaktadır. Bunu bir adım ileri götürdüğümüzde asgari ücret artışlarının istihdamın azalmasına ve işsizliğin artmasına yol açacağı sonucu ortaya çıkmaktadır. Dolayısıyla bu modele dayanan politika önerileri de işgücü piyasalarının tam bir serbestlikle çalışmasının sağlanması, tüm müdahalelerin ortadan kaldırılması ve işgücü piyasalarının “esnekleştirilmesi” olarak ortaya çıkmaktadır. Nitekim bu “esnekleştirme” Türkiye’de son dönemde sıklıkla dile getirilmekte, bu yönde de adımlar atılmakta, örneğin, kıdem tazminatı tartışmaya açılmaktadır. IMF de 2019’daki 4. Madde Konsültasyonu’nun sonucunda Türkiye emek piyasalarının daha fazla esnekleştirilmesi gerektiğini öne sürmüştür (IMF, 2019).

Sayı: İktisat ve Toplum Dergisi 121
Sayfa Aralığı: 43 - 53

Bu makalenin tamamını okumak için satın almalısınız.

Doç. Dr Hasan Tekgüç, Lisans İktisat Boğaziçi Üniversitesi 2000; Y. Lisans İktisat Uni. of Massachusetts Amherst 2005; Doktora İktisat Uni. of Massachusetts Amherst 2010

Berlin School of Economics ve German Institute for Economic Research

Özgür Orhangazi Kadir Has Universitesi'nde İktisat Profesörüdür. Doktora derecesini 2006'da the University of Massachusetts Amherst'den aldı. Roosevelt University in Chicago (2006-2011)'da ders verdi, the Central Bank of Venezuela (2009)'ya araştırma için davet edildi ve the Political Economy Research Institute in Amherst (2017) ve University Paris 13 (2018)'te misafir öğretim üyeliği yaptı. Ayrıca, Boğaziçi Üniversitesi, City University of New York, University of Seoul ve the University of Missouri – Kansas City'de ders verdi. Araştırma alanları finansallaşma, finansal ve ekonomik krizler ve alternatif iktisat politikaları üzerine yoğunlaşmaktadır.

Bir cevap yazın