İ talyan seçimlerinin sonuçlarını değerlendiren Nilgün Cerrahoğlu, sosyal demokrasinin yalnız İtalya’da değil, Avrupa ülkelerin de de sonu geliyor, diyor. Bu sonuç, geleceğe uzanmamakla birlikte 1989 yılında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği’nin kendiliğinden dağılması üzerine, tarih bilincinden yoksun kapitalist çevrelerden yükselen, “Komünizm bir daha dirilmemek üzere tarihe gömülmüştür.” sevinç çığlıklarını anımsatıyor. Rus komünizmi dağıldı; ama Çin komünizmi, küresel sermayenin daha büyük bir rakibi olarak gelişmesini sürdürüyor ve yakın bir gelecekte ABD’nin dünya liderliğini elinden almaya aday görünüyor. Uygarlık tarihi, insanlığın bazı sorunlarını çözerken yeni sorunlar yaratıyor. Devrimci Tarih Filozofu Marx (1948), ekonomik ilişkilerin evrensel ve dinamik gücünü savunurken, zamana direnen “Asya tipi üretim tarzı”nın, Batı tarihinden ayrı tutulmasını önermişti. Uyarı verimli oldu. Wittfogel (1959), Asya toplumlarındaki sulamalı tarım (çeltik) araştırmaları, başarılı ve başarısız dönemlerin art arda sürekli el değiştirdiğini gösterdi. Bir üretim düzeni kolay kolay ölmüyor, geri çekilip toparlanıyor, üretimi arttırarak ve yeniden iktidara gelebiliyordu
Sayı: İktisat ve Toplum Dergisi 90Sayfa Aralığı: 5 - 7