Yaklaşık yarım yüzyıldır literatürde var olan “Heterodoks İktisat” terimi özellikle 1990’lardan sonra neoklasik iktisada muhalif ve tutarlı bir alternatif olarak ekonomik analizin nasıl yürütülmesi gerektiğiyle ilgili ortak bir görüşü ifade eder duruma gelmiştir. Anaakım iktisat, statik görüşten şekillenmiş, tarih algısından yoksun, bölgesel ayrımları içermeyen, gerçek insan etmenleri olmaksızın, kurumları analiz dışı bırakacak şekilde tek bir dünya kapitalizmi olarak tasarlanmıştır ve ortodoks yönelimi ifade eder. Heterodoks yaklaşım ise, din, dil, aile yapıları ve ağları, eğitim sistemleri ve endüstri ilişkileri gibi farklı kurumların önemli olduğunu vurgulamakta, tarihsel bilgiye dayalı, bütüncül bir yaklaşımı savunmaktadır. Geleneksel iktisatçılardaki söz konusu mekanik veya statik entelektüel yönelim esasen 17.-18. yüzyılların İngiliz felsefi ve bilimsel düşüncesinden kaynaklanmaktadır. 17. yüzyılda Isaac Newton statik evren kavramını fizikçiler arasında popülerleştirmişti. Newton’a göre evren; işlemleri, değişmez sayıda evrensel önerme veya kanunlara indirgenebilecek, kapalı, değişmez bir düzendi. Daha sonra bu düşünce John Locke ve bazı felsefeciler tarafından, sosyal ve fiziksel dünyaların ilahi bir düzenin parçaları oldukları şeklinde idrak edildi. Bu görüş 19. yüzyıldan itibaren Amerikan üniversitelerinde sosyal bilimler ve doğa bilimleri için genel kabul gördü.
Sayı: İktisat ve Toplum Dergisi 108Sayfa Aralığı: 55 - 59
Bir cevap yazın
Yorum yapabilmek için giriş yapmalısınız.