Liberal Sol Düşünceye Kısa Bir Bakış – Burak Gürbüz


Günümüzde liberal sol terimi sıkça karşımıza çıkmaktadır. Özellikle Türkiye’de çoğu zaman karşı tarafa eleştirel maiyette kinayeli bir şekilde söylenen bu söz, birçok siyasi tartışmaların fitilini ateşlemektedir. Peki, “Bu uydurulmuş bir sıfat mıdır, yoksa düşünce tarihinde liberal sol diye bir ideoloji var mıdır?” sorusuna cevabımız hemen “Evet, vardır.” olacaktır. Fakat diğer ideolojilerden farklı olarak liberal solun tarihte örgütsel bir şeması temel bir ideolojisi güçlü bir siyasal yapısı olmamıştır. Bu bakımdan diğer ideolojilerden daha az görünür olup bir “ara ideoloji” olarak geniş bir toplumsal desteğe de sahip olmamıştır. Tabii burada okuyucunun da aklına gelen soruyu sorabiliriz o zaman. Ya Keynes? Ya Kemalist kadroların düşünce dünyasını etkileyen Fransız Üçüncü Cumhuriyeti’nin solidarist öğretisi solun liberal sapmaları sayılır mı? Diğer bir deyişle liberal sol dediğimizde solidarizmin isim babası Leon Bourgeois’i ve Keynes’i bu ideolojinin içine dâhil edecek miyiz? Kısacası liberal solun sınırları nedir? Nerede başlar nerede biter? Bu kısa makalenin  konusu bütün bu sorulara kısaca değinip cevap aramak olacaktır. Makalenin ilk bölümü daha fazla François Perroux ve J. Maynard Keynes’ten hareketle liberal solu tanımlamaya yöneliktir. Yazının ikinci bölümünde ise Fransız filozof Simone Weil ile Şilili muhafazakar siyasetçi Jaime Guzman’ın aralarındaki fikir benzerliklerini ortaya çıkarıp nedenleri üzerinde durulacaktır. Çalışmanın amacı, hem yukarıda bahsettiğimiz yazarlardan hareketle liberal sol düşüncenin Katolik muhafazakâr düşünceyle ortak noktalarına değinmek hem de liberalizmin solu ile neoliberalizmin solunu tanımlamak olacaktır. Buradan hareketle daha laik ve seküler olduğunu düşündüğümüz sosyal demokrasi ile liberal sol arasındaki farklılıklar üzerinde kısa da olsa duracağız. Yine makalenin ikinci bölümünde Türkiye’de özellikle 80 sonrası yükselişe geçen liberal sol düşüncenin Özal, Erdoğan gibi siyasetçilere ve siyasal yapılarının yakınlaşması sebebiyle Kemalist kadrolar ve 1923 Cumhuriyeti’yle hesaplaşmalarının nedenleri üzerinde durmaya çalışacağız.

Sayı: İktisat ve Toplum Dergisi 121
Sayfa Aralığı: 92 - 108

Bu makalenin tamamını okumak için satın almalısınız.

Nisantasi University, Economics, Administrative &Social Sciences Faculty, Faculty Member

Bir cevap yazın