Müfit Ahmet’ten “Milli İktisat” – Ercan Eren, Alaaddin Tok


NOT: Bu makale baskı aşamasındayken, Alaaddin Tok ve Ercan Eren tarafından makalenin Mehmed Münir (Serim)’in Darülfünün Hukuk Fakültesi Mecmuası, 2(16), 1340, s. 548-558’de yayımlanan “Milli İktisad Nazariyyesi” makalesiyle uyumlu olduğu, dolayısıyla Müfit Ahmet takma isminin Mehmed Münir’e ait olduğu tespit edilmiştir.

Alaaddin Tok ve Ercan Eren tarafından sadeleştirilen ve güncellenen Milli İktisat başlıklı makale, Müfit Ahmet’in Aydınlık Dergisi’nin 1921, 1922 yılları ve 6, 7, 8, 9, 10 ve 11. sayılarında yayımlanan kısa makalelerinden oluşmaktadır.

Aydınlık, Haziran 1921-1925 yıllarında Şefik Hüsnü liderliğinde yayımlanan, mesul müdürlüğünü Sadreddin Celâl’in yaptığı aylık Marksist dergidir. Osmanlı Devleti’nin ilk sosyalist dergisi olarak, Şefik Hüsnü (Deymer) önderliğinde, 1 Haziran 1921 tarihinde aylık olarak yayın hayatına başladı. Aydınlık çevresi 1923 yılında İzmir’de yapılan İktisat Kongresi’ne katılarak “İşçi Komisyonu” içinde yer aldı. Şubat 1925’teki Şeyh Sait İsyanı sırasında çıkarılan Takrir-i Sükûn Yasası ve Bakanlar Kurulu kararıyla 12 Mart 1925’te dergi kapatıldı. Şefik Hüsnü ve 12 arkadaşı İstiklâl Mahkemeleri’nde ağır hapis cezalarına çarptırıldı. Böylece derginin yayın hayatı sona erdi. Makalenin orijinal metninin bugünkü Türkçe ile güncelleştirilmiş versiyonundan önce birkaç noktaya dikkat çekmek gereklidir. Birinci husus, Müfit Ahmet’in kim olduğuna ilişkindir. Arşiv çalışmalarımızda Müfit Ahmet ismine ulaşılamamıştır. Muhtemelen takma bir isimdir. Kesin olmamakla birlikte, makalenin kaynakçasının Fransızca olması Şefik Hüsnü (Deymer)’yü işaret etmektedir. İkinci husus, makalenin devamına ilişkindir. 11. sayıda makalenin devam edeceği belirtilmekle birlikte, gerçekleşmemiştir. Bu haliyle de makale, dönemi (1921, 1922) dikkate alınırsa, milli iktisat üzerine yazılan, belki de en önemli çalışmadır. Aydınlık Dergisi’nin bütün sayıları Osmanlıca ve transliterasyonunu Türkiye Sosyal Tarih Araştırma Vakfı (TÜSTAV) tarafından dijital ortama aktarılmıştır. Bu makaledeki transliterasyon Şeyda Oğuz, Berire Umaz ve Banu İşlet tarafından gerçekleştirilmiştir. Asıl işi onlar yapmıştır. (https://www.tustav.org/sureli-yayinlar-arsivi/aydinlik-1921/).

Bu makalenin tamamını okumak için satın almalısınız.

Ercan Eren 1957 yılında Denizli'de doğdu. 1978 yılında istanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'ni bitirdi. Aynı fakültede yüksek lisans ve doktora yaptı. 1980-1993 yılları arasında Uludağ Üniversitesi'nde araştırma görevlisi, yardımcı doçent ve doçent olarak çalıştı. 1994 yılında Yıldız Teknik Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi'ne profesör olarak atandı. Evli ve bir çocuk babasıdır. Ercan Eren, İktisatta Yöntem, Piyasa-Özgürlük ve Eşitlik, Makro İktisat, Mikro İktisat ve Türkiye'de 1998-1999 Krizinde Yönetici Davranışları (ortak çalışma) adlarında yayınlanmış beş kitaba sahiptir. Ercan Eren'in iktisatta yöntem, iktisat eğilimi, iktisadi düşünce tarih, piyasa ve etkinlik sorunları, geçiş ekonomileri, makro iktisat, siyaset ekonomisi alanlarında yoğunlaşan yüzden fazla makalesi yayınlanmıştır.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.