Günümüzde, Yeni Soğuk Savaş veya hibrit savaşlar döneminde yaptırımlar kol gezerken, küreselleşme süreçleri ve teknoloji transferleri tekrar devlet sırları mertebesine indirgeniyor, küreselleşme de hızla geriliyor.
Neredeyse 60 yıldır bilim ve teknoloji politikalarıyla uğraşıyorum, her gün her kitap bana bir şeyler öğretiyor. Özellikle teknoloji politikası denince bunu sanayileşme sürecinden ayrılması mümkün değildir. Bundan 50-60 yıl önce sanayileşme süreçlerini genelde devlet yani kamu kurumları ve KİT’ler yönlendirirdi; özel sektör gelişmekle beraber, büyük ölçekli teşebbüsler ve ağır sanayi devlet elindeydi. Bugün durum tersine dönmüşse de, süreçleri anlamak, bugün binlerce mal ve hizmet üretip-ihraç eden özel sektörün ilk sanayi teknolojilerinin ne kadarının transfer ne kadarının yerli Araştırma-Geliştirme, A+G çabalarına dayandığını bilmek- anlamak durumundayız.
Elimde 2022’de basılmış 2 ciltlik bir kitap serisi var Yerli ve Milli Üretime Adanmış Ömürler; hazırlayan Ankara OSTİM’de Küme Yöneticisi olarak görev yapan İlhami Pektaş, sanayiin içinde olan bir yetkilidir. Onun verdiği bilgilere göre Türkiye’de sanayicilerimizin kurduğu 363 organize sanayi bölgesinde ve tabii, bunların dışında da 67 bin üzerinde fabrikada üretim yapılmaktadır. Bu fabrikaları, yönetici ve/veya sahiplerini, neler ürettiklerini öğrenmek güç değildir, ancak Milli Teknoloji Politikası açısından önemli olan bu ürün-üretim teknolojileri hakkında bilgi yani ne kadarı teknoloji transferi, ne kadarı kendi A+G faaliyetleri sonucudur, bu konu kritiktir.
Yaşayan firmalar hakkında ciddi anketler veya survey’ler yapmak mümkün olsa da, Türkiye’de ilk doğan sanayilerin teknolojik alt-yapılarını öğrenmek, bu şirketlerin çoğu tarihe karıştığı için zordur.
Dr. Pektaş bu soruna bir şekilde cevap veren bir araştırma- katalog kitabı hazırlayarak bu alanda önemli bir hizmet yapmıştır. Kitabın 1. Cildinde 30; 2. Cildinde 16, toplam 46 firmayı kısa tarihçeleriyle, bilebildiği kadarıyla ürün ve üretim teknolojileriyle ele almış, bir tür tarihi örneklemeyle Cumhuriyet’in kuruluşundan bu yana teknoloji stokumuzun en basitinden en karmaşığına kadar nasıl yol aldığını göstermiştir.
Sayı: 152Sayfa Aralığı: 59-60
Bir cevap yazın
Yorum yapabilmek için giriş yapmalısınız.