Korkutan “Yeni Dünya”, Biyolojik İnsanın Sonu mu?: Yapay Zekâ, İnsan Beynini İkame Edebilir mi? – Ergun Türkcan


Ütopyalar Hakkında

Bilinen en eski ütopya, Thomas More’un (1478-1535) Latince yazdığı Ütopya (1516). İdeal, “Hristiyan olmayan” bir dünya modelini araştırdı çünkü döneminde kapitalist tarımdaki gelişmelerde, soylu kapitalistler daha çok yün üretmek için köylülerin küçük topraklarını zapt edip meraya çeviriyor, onları açlığa mahkum ediyordu. More bu süreci, “koyunların insanları yemesi” alegorisiyle tanımlamış, dostu Kral VIII. Henry’nin kararlarına karşı çıkıp sonunda idam edilmişti.

Şimdi de AI veya YZ dediğimiz bir takım “bilgisayarların insanları yediği” (yiyeceği!) bir dünyaya tam yol ileri girmek üzereyiz.

Bu satırları kaleme almamın nedeni, biz eski dünyanın insanlarının yani İkinci Dünya Savaşı öncesi, ortası ve sonrasında doğan ihtiyarların ölmeden önce, okudukları bir sürü ütopya, anti-ütopya türü kitapların en güzel veya en korkunç modelinin artık bir ütopya olmaktan çıkıp fiilen gerçekleşmiş olmasıdır. Bu modelde insan fiilleri-eylemleri değil, düşüncesi-yaratıcılığı ikame ediliyor; ellerimiz, kollarımız, bacaklarımız değil, beynimiz bilgisayarlaşıyor.

Bu makalenin tamamını okumak için satın almalısınız.

1940'ta Muğla'da doğdu. İlk ve orta öğreniminden sonra, 1962'de, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden mezun oldu; askerlik hizmetinden sonra yeni kurulan TÜBİTAK'ta Türkiye'nin ilk Bilim Politikası Ünitesi'ne atandı. Bu alandaki ilk profesyonel araştırıcı olan Türkcan, doktorasını İngiltere'de Sussex Üniversitesi, SPRU'da (Science Policy Research Unit) OECD Fellow olarak hazırladı ve 1972'de Ankara Üniversitesi'nden iktisat doktorasını aldı. 1974'te TÜBİTAK'tan ayrılan Ergun Türkcan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nda, Ankara Belediyesi'nde çalıştı. Hacettepe Üniversitesi ve Gazi Üniversitesi'nde öğretim üyesi olarak görev yaptı ve 1979'da doçent oldu. 1978-1979'da Devlet Planlama Teşkilatı'nda, İktisadi Planlama Dairesi Müşaviri sıfatıyla Dördüncü Plan çalışmalarına katıldı. 1982'de üniversiteden ayrıldı ve çeşitli şirketlerde çalıştıktan sonra 1988'de yeniden üniversiteye döndü. Önce Gazi Üniversitesi'nde, sonra Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde profesör olan Türkcan, 2007'de emekliye ayrıldı. Yazar, 1993'ten 2003'e kadar, kısmi zamanlı, TÜBİTAK Başkanı Bilim Politikası Danışmanı olarak çalıştı; bu arada 2000-2002 arasında kurumun Bilim ve Teknoloji Politikaları Daire Başkanlığı'na vekalet etti. ODTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü'nde Science and Technology Policy Studies (STPS) lisans-üstü programında yer alan Bilim ve Teknoloji Tarihi derslerini veren Türkcan'ın bu alanda birçok makale ve tebliğine ek olarak Teknolojinin Ekonomik Politiği başlıklı başka bir kitabı daha vardır.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.