Yaşayan Ölüler: Türkiye’deki Zombi Firmalar Üzerine Kısa Bir Not – Erkan Erdil


Genel makro iktisadi politikalar zombileşme için uygun ortamı sağlarken, birtakım içsel değişkenler de firmaları zombileşme sürecine sokmaktadır.

Uzun süredir zombi firmalar meselesi üzerine yazmayı düşünüyordum. Beni bu yazıyı yazmaya iten en önemli neden 2018 yılında tamamlanan ve danışma kurulunda yer aldığım Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından eş finansmanı yapılan ve UNDP tarafından yürütülen “Toplam Faktör Verimliliği Politika Çerçevesi Geliştirilmesine Destek Projesi” kapsamında yapılan çalışmalar olmuştu.1 Toplam faktör verimliliğinin Türkiye’nin ekonomik büyümesine daha fazla katkı vermesi için bir politika çerçevesi sunmayı amaçlayan çalışmada, Türkiye’nin toplam faktör verimliliğine dair sorunları olduğu saptaması yapılmıştır. Çalışmada toplam faktör verimliliğini hızlandırıcı politikalar ve küresel rekabetçilik hedefi olan girişimlerin içinde bulundukları ekosistemlerin mükemmelleştirilmesi alanlarında politika önermeleri yapılmıştır. Üzerinden yaklaşık beş yıl geçmesine rağmen konu gündemdeki yerini korumakta ve maalesef çok fazla adım atılamadığı görülmektedir. Bu çalışmanın sonuçları ile yazının ana konusu arasındaki ilişkilere ileride tekrar döneceğim. Bu yazıyı yazmaya iten bir diğer nedense 16 Haziran 2023’te IMF çalışma raporu olarak yayınlanan çalışmanın özellikle Türkiye açısından çarpıcı sonuçları oldu (Albuquerque ve Iyer, 2023).

Bir süredir ana akım mikro iktisat yazınında zombi firmalar adıyla anılan bir kavramın yerleşmeye başladığını gözlemlemekteyiz (Peek ve Rosengren, 2005; Caballero vd., 2008; Fukuda ve Nakamura, 2011; Giannetti ve Simonov, 2013; Tan vd ., 2016; Guangjun ve Chen, 2017; McGowan vd., 2018; Banerjee ve Hofmann, 2018; Banerjee ve Hofmann, 2022; Favara vd., 2022; Carreira vd., 2022; Albuquerque ve Iyer, 2023). Ancak farklı iktisat akımlarının henüz konuyu yeteri kadar detaylı biçimde incelemeye almadığı görülmektedir. Bu yazıda evrimci-kurumsalcı bakış açısıyla konuya yaklaşmaya çalışacağım.

Sayı: 153
Sayfa Aralığı: 57-60

Bu makalenin tamamını okumak için satın almalısınız.

Erkan Erdil (Ankara, 1968) Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü’nden lisans derecesini aldı. Yüksek Lisans eğitimini ODTÜ İktisat Bölümü’nde tamamladı. Doktora derecelerini ise Maastricht Üniversitesi ve ODTÜ İktisat Bölümlerinden aldı. 1997 yılında öğretim görevlisi, 2001 yılında yardımcı doçent, 2005 yılında ise doçent olarak ODTÜ İktisat Bölümü’nde çalıştı. 2011 yılından beri aynı bölümde profesör unvanıyla çalışmaktadır. Bu dönemde iki kez İktisat Bölümü başkan yardımcılığı görevini yürüttü. 2002-2017 yılları arasında Bilim ve Teknoloji Politikaları Araştırma Merkezi (ODTÜ-TEKPOL) müdürlüğü ve 2002-2014 yılları arasında da Bilim ve Teknoloji Politikası Çalışmaları EABD başkanlığı görevlerini sürdürmüştür. AB 7. Çerçeve Programı, Araştırma Potansiyeli ve Bilgi Bölgeleri program komitesinde 2007-2013 arasında ulusal delege olarak görev yapmıştır. 2013-2017 GLOBELICS (The global network for the economics of learning, innovation, and competence building systems) adlı küresel kuruluşun Bilim Kurulu’nda görev yapmıştır. 2018-2021 yılları arasında ISS (International Schumpeter Society) Yönetim Kurulu üyeliği görevini yürütmüştür. İlgi alanları teknoloji iktisadı, emek iktisadı, bilgi ekonomisi ve belirsizlik, ve uygulamalı ekonometridir. Ulusal ve uluslararası hakemli dergilerde çalışmaları yayınlanmıştır, Türkçe ve İngilizce dillerinde kitapları bulunmaktadır.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.