Merkez bankalarının asıl görevi ülkenin kâğıt parasını basmak ve dolaşıma sunmaktır. Buna bağlı olan görevi de kendi bastığı ve dolaşıma sunduğu ülke parasının değerini koruyabilmek, bir başka deyişle istikrarını sağlayabilmektir. Merkez bankaları bu temel görevi yerine getirirken elindeki araçları kullanır. Merkez bankalarının elindeki başlıca araçlar; faiz, zorunlu karşılıklar ve açık piyasa işlemleridir. Merkez bankalarının bu araçları kullanarak fiyat istikrarını sağlama eylemine özetle para politikası deniyor.
Merkez bankalarının devlet adına bir imtiyazı kullanarak para basması, devleti yöneten siyasal kadroların diledikleri kadar para basarak parayı değersizleştirmesini önleme düşüncesine dayanır. O nedenledir ki merkez bankalarına bağımsızlık tanınması çağdaş yönetimin temel ilkeleri arasına girmiştir.
Bütün bunları bir araya toparlarsak, merkez bankalarının amaç bağımlılığı ve araç bağımsızlığı söz konusu olmaktadır. Bir başka ifadeyle merkez bankalarına hangi amacın peşinde koşacakları yasayla ya da benzeri bir düzenlemeyle dışarıdan verilirken, bu amaca ulaşmakta başvuracağı araçları kendi başına seçme ve uygulama bağımsızlığı vardır.
Sayı: İktisat ve Toplum Dergisi 127Sayfa Aralığı: 29-31
Bir cevap yazın
Yorum yapabilmek için giriş yapmalısınız.